Chạm khắc nhà thờ họ thủ công

Nghệ thuật tạo hình dân gian Việt Nam rất phổ biến về phong cách, thể loại & nguyên liệu. Trong kho tàng văn hóa nghệ thuật ấy có nghệ thuật chạm khắc gỗ truyền thống là nghệ thuật tạo hình tài hoa. Góp phần gây ra những công trình thờ phụng thiêng liêng như: chùa, miếu, đình, phủ… và mang nhiều ý nghĩa về khoa học, chính trị cũng như bản sắc văn hóa dân gian VN. Hãy cùng Sơn Dewpon tò mò loại hình trang trí lâu đời đó, qua những Chia sẻ trong bài viết dưới đây nhé.

Chạm khắc thủ công là gì?

Nhà thờ ho

Chạm khắc thủ công bắt nguồn từ điêu khắc, trong đó: “Điêu” nghĩa là chạm khắc, những lối điêu khắc được gọi chung là điêu. Lấy dao vạch, đục or đâm vào vật gì đó thì gọi là khắc. Chạm khắc hay chạm trổ, tức là dùng công cụ kim khí cứng tác động vào những nguyên liệu cứng như: gỗ, đá, xương, ngà voi… để phát sinh các tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Các nghệ nhân sẽ dùng bàn tay khéo léo cùng với những công cụ chuyên dụng để khắc và mài lấy đi các phần thừa theo ý tưởng trước đó. Giúp tạo ra những chi tiết mềm mại đầy tinh xảo và những đường nét uốn lượn sống động.

Những chi tiết được chạm khắc trong nhà thờ họ bằng gỗ

Trong tổng thể kiến trúc design nhà gỗ cổ truyền, hệ khung của cấu kiện bao gồm: ván lá đề, câu đầu,bẩy xà nách, ván nong, rường, xà thượng, xà hạ, nghé bảy, thượng lương,  cửa,…. Tổng thể kiến trúc trên nhà thờ họ bằng gỗ đều đc chạm khắc, bổ sung những họa tiết hoa văn tinh xảo nhất.

Trong đó:

• Đầu dư: thường được chạm khắc đầu rồng.
• Đấu: chạm khắc sen hóa
• Xà, bẩy và hệ vì kèo: chạm khắc hoa lá
• Đầu bẩy: thường đc chạm khắc chữ “Thọ”
• Kẻ biên: đc chạm khắc là đề, chữ “Thọ”
• Cốn, ván nong, cánh cửa: đó có thể là chạm khắc phong cảnh, phù điêu,… tùy thuộc vào dụng ý của CĐT mà có sự đa dạng trong phong cách trang trí.

Ngoài ra, phối kết hợp với decor và chạm khắc trên bàn thờ, sập thờ, trường kỷ, sập gụ, cuốn thư, câu đối & các phụ kiện đồ thờ.

Nghệ thuật chạm khắc thủ công nhà gỗ

Loại hình nghệ thuật chạm khắc thủ công ở nước ta có nhiều sự sáng tạo & đổi mới theo phong tục tập quán cũng như văn hóa riêng lẻ của mỗi vùng miền, nhưng chủ yếu đc chia làm 2 trường phái lớn như sau:

Phù điêu

Là loại điêu khắc được thực hiện trên mặt phẳng, có sự gắn kết khăng khít với mặt phẳng. Mặt phẳng đóng vai trò là nền móng căn bản và là phông nền của hình khối tạo nên nó. Có thể kiến tạo xa, gần bằng các lớp khoảng không và gây ra ảo giác về chiều sâu khoảng không.

đặc biệt, phù điêu được cho phép triển khai nhiều tầng lớp & các bố cục phức tạp kết hợp để thể hiện chiều sâu của một phong cảnh hay công trình kiến trúc. Phù điêu được chia thành hai dòng chính là phù điêu nổi và phù điêu khoét lõm.

Chạm khắc

Chạm khắc là phương pháp tác động vào các hình khối phẳng tinh tế, gọn ghẽ nhất nhằm diễn tả một tác phẩm hay phổ thông ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật. Chạm khắc bao gồm 2 nhánh: Chạm khắc trên hình khối & chạm khắc trên mặt phẳng. Tiêu biểu nhất là lĩnh vực chạm khắc tượng tròn & tranh khắc gỗ.

Chạm khắc họa tiết hoa văn

Với đôi tay khéo léo, sự kiên nhẫn bền bỉ cũng tính sáng tạo không giới hạn của các nghệ nhân, những tác phẩm chạm khắc nghệ thuật từ xưa cho đến bây giờ vẫn mang các giá trị văn hóa & nghệ thuật đơn lẻ, tồn tại vững chắc trong thời đại hội nhập văn hóa hiện nay.

Chạm khắc con giống

Nghệ thuật chạm khắc nhà gỗ là biểu tượng của hình thức decor cũng như thể hiện sự tôn kính với công trình kiến trúc truyền thống như nhà gỗ hay nhà thờ họ, thiết kế chùa chiền. Từng đường nét tinh túy đc thể hiện qua bàn tay khéo léo của chúng ta, đối với chạm khắc con giống là hình tượng linh vật “Tứ Linh”.

• Rồng: Thay mặt cho vương quyền, sức mạnh vô song. Trong cách decor nhà thờ tổ tiên, nhà gỗ, hay bàn thờ gia tiên, hình ảnh đầu rồng được chạm khắc cầu kì với những đường nét uyển chuyển đc tái hiện rõ nét: trán cao, mũi sưu tử, mắt to, râu dài, miệng rộng, trên đầu là hình ảnh cặp sừng sắc nhọn.
• Kỳ lân: Sự nhân từ, hiền lành & sự thông thái, đây là hình ảnh Đại diện cho sự tốt lành & may mắn. Ngụ ý trong Tứ linh này, nếu Rồng là vua thì Kì Lân chính là Thái Tử: miệng ngậm ngọc, mắt tròn, dạng mình hươu.
• Chim Phượng: Là hình ảnh của sự hiền đức, phúc lộc, Thay mặt cho ngọn lửa linh thiêng và vĩnh cửu.
• Rùa (quy): Sức sống dẻo dai và bền bỉ. Là Đại diện cho hình tượng “đầu đội trời, chân đạp đất”.

Chạm khắc phong cảnh

Ngoài chạm khắc con giống, hoa văn thì chạm khắc phong cảnh được sử dụng nhiều trong decor nhà gỗ hay nhà thờ tộc. Chúng là những hình ảnh được nhân cách hóa, mai hóa, trúc hóa, long hóa, phượng hóa, ….Lý do mà chạm khắc phong cảnh rất được yêu thích là bởi một số công trình ko thể chạm khắc hình tượng “tứ linh” bởi do tín ngưỡng tôn giáo khác nhau. chính vì thế mới gọi là chạm khắc nhân cách hóa. Những hình ảnh cỏ cây, hoa lá trong cuộc sống thường nhật trải qua 4 mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông,… đem lại một sức sống mới mẻ, nhiệt huyết.

có thể nói rằng, nghệ thuật chạm khắc gỗ decor nhà cổ truyền thống & decor nội thất, là 1 nghệ thuật đặc sắc. phối kết hợp nhuần nhuyễn với nghệ thuật tả thực, sự tài hoa của người thợ trong cách sắp xếp bố cục đã góp phần gây ra một nền nghệ thuật văn hóa dân gian độc đáo, trong kho báu tinh hoa nghệ thuật thế giới.

Đơn vị thiết kế xây nhà gỗ truyền thống uy tín

Chúng tôi là một đơn vị  chuyên thiết kế nhà thờ tộc uy tín & chuyên nghiệp bậc nhất Việt Nam. Chúng tôi nhận tư vấn , thiết kế kiến trúc nhà thờ họ,  xây dựng hoàn thiện các công trình kiến trúc truyền thống như: nhà thờ họ, nhà thờ tổ, đình chùa, miếu mạo,nhà gỗ cổ truyền, lăng mộ… cho tất cả quý khách trên toàn quốc. Hãy Contact ngay với chúng tôi để nhận đc hỗ trợ tư vấn miễn phí với mức giá ưu đãi nhất.